Dywedwch eich dweud ar fannau gwyrdd lleol Swansea

Dywedwch eich dweud ar fannau gwyrdd lleol

Mae Cyngor Abertawe wedi gofyn i Urban Foundry siarad â phobl am eu barn ar gynigion i ddarparu mwy o amddiffyniad i ardaloedd ar gyfer natur a phobl, trwy eu hardystio’n swyddogol fel Gwarchodfeydd Natur Lleol (GNLau).

Dywedwch eich dweud ar fannau gwyrdd lleol

I fod yn gymwys fel Gwarchodfa Natur Leol, mae’n rhaid i safle:
– Fod â nodweddion naturiol o ddiddordeb lleol arbennig.
– Cael ei reoli’n gyfreithiol gan yr awdurdod lleol, naill ai drwy berchnogaeth neu gytundeb rheoli â pherchennog y tir.

Byddai Cyngor Abertawe wrth ei fodd yn clywed eich barn.

Gweler manylion y 16 safle Gwarchodfa Natur Leol arfaethedig a’r mapiau isod.

Mae’n bwysig casglu darlun clir o’r safbwyntiau ar bob safle.

Gwnewch yn siŵr bod eich atebion yn benodol i’r safle a ddewiswch yng nghwestiwn 1.

Os oes eisiau rhoi sylwadau arnoch ar fwy nag un safle, cwblhewch yr arolwg eto ar gyfer pob safle.

Brynlliw

Mae’r tir comin hwn yn bwysig oherwydd yr ystod amrywiol o laswelltiroedd a’r cymysgedd o goetir a phrysgwydd a geir ar y safle. Tomen rwbel glo oedd y safle gynt ac mae’r mosaig agored o gynefinoedd sydd wedi datblygu arno yn arbennig o bwysig i infertebratau. Mae tamaid y cythraul hefyd i’w gael ar rannau o’r safle sy’n blanhigyn bwyd i’r glöyn byw brith y gors prin. Mae llwybr teithio gweithredol yn rhedeg ar hyd ffin ddwyreiniol y safle, gan gysylltu Gorseinon â Phengelli a Phontarddulais.

Parc Gwledig Dyffryn Clun

Mae’r safle hwn yn cwmpasu unig barc gwledig Abertawe. Mae Llwybr 4 y Rhwydwaith Beicio Cenedlaethol ac amryw o lwybrau troed yn rhedeg trwy’r safle gan gysylltu Bae Abertawe â chymunedau Sgeti, Cilâ, Dyfnant, Waunarlwydd a Thre-gŵyr. Mae’n dirwedd amrywiol o lethrau bryniau agored a choediog, ceunentydd serth a chwareli yn ogystal â dolydd a llawr dyffryn gwlyb. Mae rhan o’r safle eisoes wedi’i dynodi’n Warchodfa Natur Leol Cors Cilâ, wedi’i dynodi oherwydd ei chynefin corstir prin. Gwelir amrywiaeth o adar gan gynnwys trochwyr, tylluanod a glas y dorlan yn rheolaidd yn yr ardal, ac mae’n hysbys fod ystlumod yn clwydo mewn llawer o’r strwythurau sy’n weddill o hanes mwyngloddio glo Clun a Dynfant.

Parc Coed Bach

Mae’r parc hwn ym Mhontarddulais yn cynnwys cyrtiau tenis, llwybr ffitrwydd, parc sglefrio, maes chwarae a llawer mwy. Mae’n arbennig am ei goetir lled-naturiol hynafol, ei goetir gwlyb, yn ogystal â’i laswelltiroedd cyfoethog o rywogaethau a’i rhostir sych. Mae’r cynefinoedd hyn o bwys mawr yn darparu cartref i lawer o wahanol blanhigion, gan gynnwys clychau’r gog, gloÿnnod byw ac adar fel y Llinos a’r Fronfraith.

Am fwy o wybodaeth dewch i’r:
Canolfan Y Bont
28 Dulais Road
SA4 8PA
1–5:30yp, 3 Tachwedd

Fferm Garth

Mae fferm Garth yn arbennig am ei 3 hectar o fawndir yn ogystal â’i choetiroedd unigryw sy’n waddol o hen feithrinfa goed. Mae mawndir yn sinc carbon pwysig, gan helpu i frwydro yn erbyn newid hinsawdd yn ogystal â darparu cartref i blanhigion arbenigol, mwsoglau sffagnwm, ac infertebratau fel gweision y neidr a mursennod. Mae rhan o’r safle hefyd wedi’i dynodi’n Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig. Mae llwybrau troed a llwybrau pren yn rhedeg trwy’r safle ac mae Llwybr 43 y Rhwydwaith Beicio Cenedlaethol yn rhedeg ar hyd y ffin orllewinol, gan gysylltu Cwm Tawe a Chlydach.

Coridor Bywyd Gwyllt y Bryn

(gan gynnwys Pantycelyn, Chwarel Rosehill, Nicander, y Ceunant, Pwll a Llethrau Mayhill, Parc Cocyd, Ganges, a Gors Avenue)

Mae’r safle hwn wedi’i wneud o gyfres o lethrau coetir a glaswelltir sy’n cysylltu cymunedau Townhill, Mayhill, Cwmbwrla a Chocyd. Mae llwybr teithio gweithredol yn rhedeg trwy ran o’r safle yn ogystal ag amrywiol lwybrau troed. Mae’r safleoedd yn aml ar lethrau serth, gyda golygfeydd eang dros Fae Abertawe, ac maent hefyd yn gweithredu fel coridor cysylltedd pwysig i wahanol anifeiliaid, fel llwynogod coch. Mae coed derw, clychau’r gog, ystlumod a thylluanod melyn i’w cael o fewn y safle yn ogystal ag ardal fach o rostir ger Ysgol Gynradd Sea View.

Am fwy o wybodaeth dewch i’r:
Canolfan Ffenics
Powys Avenue
SA1 6PH
3–7yp, 30 Hydref

Parc a Rhostir Llewelyn

Mae’r safle hwn yn cwmpasu Parc Llewelyn, gyda’i barcdir agored, llwybr antur, cyrtiau chwaraeon, maes chwarae a chanolfan gymunedol. Mae’r safle ehangach yn bwysig oherwydd ei gynefinoedd glaswelltir corsiog a rhostir sy’n brin yn Abertawe. Mae gan y safle boblogaethau o damaid y cythraul sef planhigyn bwyd y glöyn byw brith y gors prin. Mae hen gloddiau gwrychoedd hefyd yn darparu cynefin i wahanol rywogaethau o ymlusgiaid a mamaliaid yn ogystal â nodweddion cymudo i ystlumod. Mae coed hynafol hefyd i’w cael yn y coetir ar y safle.

Parc Glannau Llwchwr

Ychydig i’r gogledd o Gasllwchwr, mae gan y safle hwn faes chwarae a golygfeydd helaeth i fyny ac i lawr Aber Llwchwr. Mae’n ardal arbennig ar gyfer bywyd adar, yn enwedig adar hirgoes. Gellir gweld Rhostogion Cynffonddu, Pioden y Môr, Gylfinir, Pibydd y Cwlwm, a Phibydd y Mawn yn rheolaidd o’r blaen traeth. Mae’r safle hefyd yn cynnwys ardal o forfa heli sy’n gynefin o bwys mawr ac sy’n ffinio ag Ardal Cadwraeth Arbennig (ACA) Bae Caerfyrddin a’i Aberoedd.

Dyffryn Tawe Isaf – Llyn Pluck i Lansamlet

Mae’r safle hwn yn bwysig oherwydd ei amrywiaeth o gynefinoedd unigryw sydd wedi datblygu ar dir ôl-ddiwydiannol. Mae rhan o’r safle eisoes wedi’i dynodi’n Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig ar gyfer rhywogaethau prin o gennau a phlanhigion sy’n hoff o fetelau. Mae llyn Pluck yn llyn mawr ar y safle sy’n cael ei ddefnyddio ar gyfer pysgota. Mae llwybrau troed a llwybrau teithio gweithredol yn cysylltu Morfa, Bon-y-Maen, Winch Wen â Llansamlet gyda Llwybr 43 y Rhwydwaith Beicio Cenedlaethol yn rhedeg ar hyd ffin de-orllewinol y safle. Mae’r ardal yn cynnal cymysgedd o gonifferau a rhywfaint o goetir llydanddail, ynghyd â glaswelltir corsiog i’r gogledd. Mae amrywiaeth o rywogaethau planhigion prin fel tywodlys y gwanwyn, yn ogystal â dyfrgwn, madfallod dŵr a gweision neidr yn gwneud eu cartref yma.

Melin Mynach

Mae Melin Mynach yn arbennig oherwydd ei fod yn gartref i amrywiaeth o rywogaethau a chynefinoedd rwbel glo. Mae o leiaf 181 o rywogaethau wedi’u cofnodi yn y glaswelltiroedd ar y cynefin rwbel gan gynnwys rhai rhywogaethau prin fel y Gardwenynen fandiog frown, y pry cop crwydrol, a’r pryf asgellog. Mae coetir a phrysgwydd wedi datblygu ar draws rhai rhannau o’r safle, gan ychwanegu at ei amrywiaeth a’i ddiddordeb, ond mae angen rheoli prysgwydd er mwyn gofalu am y rhywogaethau pwysig gwastraff glo. Mae llwybr teithio gweithredol yn rhedeg ar hyd ffin ddwyreiniol y safle, gan gysylltu Gorseinon â Grovesend a Phontarddulais. Mae hefyd yn cynnwys maes chwarae a thrac pwmpio.

Cau Rasio Penlan

Mae’r safle serth hwn yn ganolog i gymunedau Penlan, Gendros, Manselton, Brynhyfryd a Thre-boeth, gyda golygfeydd dros Gwm Tawe Isaf a Bae Abertawe. Ddiwedd y 1800au roedd yn rhan o gae rasio a ystyrid ar un adeg yn un o’r rhai gorau ym Mhrydain. Heddiw, mae’n bwysig i fywyd gwyllt oherwydd y glaswelltir corsiog a’r glaswelltiroedd asidig sy’n bresennol. Mae gan rai o’r glaswelltiroedd asidig lawer o dwmpathau morgrug sy’n arwydd y gallent fod o fudd i fioamrywiaeth a bod y glaswelltir wedi bod yn llonydd ers amser maith . Mae pocedi hefyd o brysgwydd a choetir ar y safle sy’n darparu cartrefi i amrywiaeth o wahanol rywogaethau. Mae gloÿnnod byw glas bach a thegeirianau wedi’u cofnodi yma.

Am fwy o wybodaeth dewch i’r:
Llyfrgell Pen-lan
SA5 7AH
10–12.30yp, 8 Tachwedd

Porth Einon

Mae’r safle arfordirol hwn yn lle arbennig i natur, wedi’i wneud o gymysgedd o gynefinoedd fel twyni tywod, ardaloedd glaswelltog ar bridd calchaidd, a chlogwyni môr dramatig.Mae’r cynefinoedd hyn o bwys cenedlaethol ac yn cynnal amrywiaeth eang o blanhigion ac anifeiliaid, ac mae rhai ohonynt yn brin gan gynnwys stoc y môr, cardwenyn fandiog frown a chwilod olew du. Mae ymylon y safle hefyd yn rhan o ddau ddynodiad Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig sy’n cynnwys nodweddion daearegol yn ogystal â phlanhigion clogwyni prin, cynefin glaswelltir calchfaen arfordirol ac infertebratau pwysig. Mae Llwybr Arfordir Cymru yn rhedeg ar draws y safle hwn.

Parc Singleton a Pharc Brynmill

Mae’r safle hwn yn cwmpasu’r parciau ffurfiol sy’n ffinio â Sgeti a Brynmill ac yn cynnwys y gerddi botanegol ym Mharc Singleton yn ogystal â’r llyn a’r mannau chwarae ym Mharc Brynmill. Mae’r safle hwn yn bwysig i natur oherwydd ei barcdir pori, sy’n fath arbennig o gynefin a elwir yn gynefin blaenoriaeth. Gellir dod o hyd i lawer o goed aeddfed yn y parciau sydd hefyd yn gynefinoedd eu hunain, sy’n gartref i amrywiaeth o ffwng, planhigion, ystlumod ac adar. Mae gan Barc Singleton ddolydd hefyd sy’n cael eu rheoli gan y cyngor gan ddefnyddio torri a chasglu i wella eu hamrywiaeth o flodau gwyllt ar gyfer peillwyr. Mae’r llyn ym mharc Brynmill hefyd yn nodwedd bwysig ac mae dyfrgwn wedi’u gweld yma ac ym Mharc Singleton.

Bae Abertawe

Mae’r safle hwn yn ymestyn ar hyd arfordir cyfan Bae Abertawe, o’r twyni tywod ger Marina Abertawe yr holl ffordd i Bier y Mwmbwls. Mae rhan o Fae Abertawe eisoes wedi’i dynodi’n Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig ar gyfer adar mudol sy’n gaeafu. Mae’n fae cysgodol â mannau eang o fwd a thywod sy’n feysydd bwydo hanfodol i adar mudol, pysgod morol a bywyd gwyllt arall ar y glannau. Ar dir, mae cymysgedd o nodweddion naturiol fel gweddillion twyni tywod, ardaloedd glaswelltog, coed a nentydd. Mae amrywiaeth a maint y cynefinoedd yma yn ei gwneud yn lle gwych i fywyd gwyllt, gan gynnig cartrefi a mannau bwydo i ystlumod, adar, ymlusgiaid, mamaliaid bach, pysgod, a llawer o fathau o bryfed. Mae Llwybr Arfordir Cymru yn rhedeg ar hyd y Bae cyfan ac mae hefyd yn rhan o Lwybr 4 y Rhwydwaith Beicio Cenedlaethol.

Y Clogwyni - Bae Caswell, Bae Langland i Ben y Mwmbwls ac Ynys y Mwmbwls

Mae’r safle’n arbennig oherwydd ei gynefinoedd arfordirol. Mae’r safle’n cynnwys y baeau canlynol, y gellir cyrraedd pob un ohonynt trwy Lwybr Arfordir Cymru: Bracelet, Limeslade, Rotherslade, Langland a Caswell. Mae gan y clogwyni llystyfiant, er eu bod yn cael eu dominyddu gan brysgwydd, bocedi o laswelltir calchaidd a rhostir gweddilliol. Mae’r traethau hefyd yn cynnal cymunedau o greigiau mawr, riffiau a gwelyau cregyn gleision. Gwyddys bod telor yr eithin wedi nythu yn yr ardal ac mae’r safle’n darparu cynefin pwysig i ymlusgiaid a llawer o infertebratau. Mae rhannau o’r safle hwn hefyd wedi’u dynodi’n Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig ar gyfer planhigion daearegol a phrin fel Merywen.

Coetiroedd West Cross a Nant Washinghouse

Mae’r casgliad hwn o safleoedd yn bwysig oherwydd ei goetir lled-naturiol hynafol lle gellir dod o hyd i glychau’r gog a blodyn y gwynt yn gynnar yn y flwyddyn. Mae’r coed yn ffurfio coridor cysylltedd â choetiroedd mwy Clun ac yn darparu cartref i lawer o rywogaethau o adar gan gynnwys cnocell y coed a sgrech y coed. Mae llwybrau troed yn rhedeg ar hyd y nant tuag at Fae Abertawe, gan fynd â defnyddwyr heibio i Hyb Cymunedol West Cross. Mae maes chwarae i blant yng Nghoetiroedd West Cross hefyd.

Am fwy o wybodaeth dewch i’r:
Canolfan Gymunedol West Cross
Rhodfa Linden,
SA5 7AH
4.30 – 7yp, 21 Tachwedd

Coed Ynysforgan

Gan gynnwys llwybr cerfluniau natur, mae’r parc hwn yn arbennig am ei goetir hynafol lled-naturiol. Mae rhannau o’r coedwigoedd hyn wedi bodoli ers dros 400 mlynedd. Maent yn rhan o goridor cysylltedd coetir pwysig i’r gogledd o’r M4. Ar un adeg roedd yr ardal yn rhan o dir Tŷ Glyncollen, tŷ mawreddog a safodd tan y 1970au, gan adlewyrchu cysylltiad y safle â hanes cymdeithasol a diwydiannol Abertawe. Plannwyd perllan i ddarparu ffrwythau i Dŷ Glyncollen sydd yno o hyd heddiw. Mae’r hen berllan yn cynnwys afalau, gellyg a mwyar Mair. Gan fod y coed yn hen iawn, mae ganddyn nhw dyllau a phren marw sy’n gartref i lawer o fywyd gwyllt. Mae’r blodau’n denu peillwyr fel gwenyn a gloÿnnod byw yn y gwanwyn ac mae llawer o fywyd gwyllt yn mwynhau’r afalau yn yr hydref.

Mae’n bwysig casglu darlun clir o’r safbwyntiau ar bob safle.

Gwnewch yn siŵr bod eich atebion yn benodol i’r safle a ddewiswch yng nghwestiwn 1.

Os oes eisiau rhoi sylwadau arnoch ar fwy nag un safle, cwblhewch yr arolwg eto ar gyfer pob safle.

Cymerwch ran

Cofrestrwch yma i gael y wybodaeth ddiweddaraf am brosiectau toeau gwyrdd, digwyddiadau sydd ar ddod, a’n cyfarfodydd misol Green Up Swansea.

The project is funded through the Welsh Government Water Capital Programme, which supports a number of environmental priorities outlined in the River Basin Management Plan, including river restoration, metal mine remediation, fisheries and water quality.